Ông Trump cân nhắc thêm 36 quốc gia vào danh sách hạn chế nhập cảnh: Tác động và phản ứng quốc tế

Theo tiết lộ mới nhất từ Washington Post, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cân nhắc mở rộng danh sách các quốc gia bị cấm hoặc hạn chế nhập cảnh vào Mỹ, nếu ông tái đắc cử trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024. Số lượng quốc gia có thể bị ảnh hưởng lên tới 36 nước, bao gồm một số nước châu Á, Trung Đông và châu Phi.

Thông tin này không chỉ gây lo ngại trong cộng đồng di trú quốc tế, mà còn đặt ra câu hỏi lớn về chính sách đối ngoại và nhân đạo của Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ tiềm năng tiếp theo của ông Trump. Đồng thời, nó ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của người dân, doanh nghiệp và các tổ chức đang có kế hoạch hợp tác, làm việc hoặc sinh sống tại Mỹ.

1. Lùi lại quá khứ: Chính sách cấm nhập cảnh năm 2017

Ngay sau khi nhậm chức năm 2017, ông Trump đã ký sắc lệnh hành pháp đầu tiên cấm công dân từ 7 quốc gia Hồi giáo nhập cảnh vào Mỹ (gồm Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen). Sắc lệnh gây tranh cãi này được gọi không chính thức là “Muslim Ban”, đã vấp phải chỉ trích mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế và bị tòa án Mỹ ngăn chặn trong thời gian đầu.

Tuy nhiên, sau nhiều lần điều chỉnh và kiện tụng pháp lý, Tối cao Pháp viện Mỹ năm 2018 đã thông qua phiên bản tinh chỉnh của sắc lệnh, mở đường cho các hình thức cấm nhập cảnh có chọn lọc dựa trên lý do an ninh quốc gia.

Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt trong chính sách nhập cư Hoa Kỳ, khiến cho hàng triệu người có visa bị ảnh hưởng, và hàng ngàn gia đình bị chia cắt trong thời gian dài.

2. Động thái mới từ ông Trump: Mở rộng danh sách thêm 36 quốc gia

Theo báo cáo độc quyền của Washington Post ngày 10/6/2025, ông Trump và nhóm cố vấn an ninh đang xây dựng kế hoạch chi tiết để bổ sung thêm 36 quốc gia vào danh sách cấm hoặc hạn chế nhập cảnh, nếu ông trở lại Nhà Trắng.

Một số điểm chính trong kế hoạch:

• Tập trung vào các quốc gia không chia sẻ đủ thông tin tình báo với Mỹ, đặc biệt về khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia

• Áp dụng cho các nước bị đánh giá là “rủi ro cao” theo các tiêu chí an ninh nội địa

• Cân nhắc ban hành dưới dạng sắc lệnh hành pháp, không cần thông qua Quốc hội

• Có thể bao gồm hình thức hạn chế một phần, ví dụ như chỉ cấm visa du lịch hoặc chỉ cấm visa định cư

Đây được cho là một phần trong chính sách nhập cư cứng rắn toàn diện hơn của ông Trump, hướng đến mục tiêu “lập lại trật tự và an toàn biên giới”.

3. Những quốc gia nào có thể bị ảnh hưởng?

Hiện tại, danh sách 36 nước chưa được công bố công khai. Tuy nhiên, theo một số nguồn tin nội bộ, các nhóm quốc gia có khả năng cao nằm trong danh sách này bao gồm:

• Các quốc gia Bắc Phi và Trung Đông như Algeria, Egypt, Morocco, Lebanon

• Một số nước châu Á như Pakistan, Bangladesh, thậm chí có thể bao gồm các nước Đông Nam Á nhỏ

• Các quốc gia châu Phi chưa hợp tác đầy đủ về dữ liệu an ninh

Việt Nam hiện không nằm trong nhóm quốc gia bị xem xét cấm nhập cảnh, nhưng nếu chính sách mở rộng quá mức hoặc thiếu minh bạch, nguy cơ bị đưa vào danh sách vẫn có thể xảy ra, đặc biệt nếu có sự cố an ninh xảy ra trong thời gian tới.

4. Phản ứng từ quốc tế và các tổ chức nhân quyền

Ngay sau khi Washington Post đưa tin, nhiều tổ chức nhân quyền và giới phân tích quốc tế đã lên tiếng chỉ trích kế hoạch này, cho rằng đây là sự tiếp diễn của chính sách kỳ thị tôn giáo, sắc tộc và làm xói mòn hình ảnh Hoa Kỳ trong vai trò một quốc gia đa văn hóa – nhân đạo.

Những phản ứng đáng chú ý:

• ACLU (Liên đoàn Tự do Dân sự Hoa Kỳ): cho rằng đây là một “hồi chuông cảnh báo” về sự trở lại của các chính sách độc đoán nếu ông Trump đắc cử

• Tổ chức Ân xá Quốc tế: lo ngại rằng các quyết định cấm nhập cảnh hàng loạt sẽ ảnh hưởng đến người tị nạn chiến tranh, người bị đàn áp chính trị

• Liên Hợp Quốc: không bình luận trực tiếp nhưng kêu gọi Mỹ cân nhắc kỹ các nghĩa vụ quốc tế về di trú và nhân đạo

Một số quốc gia trong diện nguy cơ đã lên tiếng phản đối và yêu cầu Hoa Kỳ làm rõ tiêu chí đánh giá “rủi ro an ninh”, tránh tạo tiền lệ gây chia rẽ quan hệ ngoại giao.

5. Ảnh hưởng đối với người Việt Nam và cộng đồng Việt tại Mỹ

Mặc dù Việt Nam không nằm trong danh sách cấm, nhưng thông tin về chính sách mở rộng này khiến nhiều người Việt đang sinh sống, làm việc, du học tại Mỹ hoặc có kế hoạch nhập cảnh vào Mỹ không khỏi lo lắng.

Những lo ngại cụ thể:

• Người chờ phỏng vấn visa Mỹ sợ hồ sơ bị trì hoãn do xét duyệt gắt hơn

• Doanh nghiệp Việt hợp tác với Mỹ e ngại việc xin visa công tác sẽ khó khăn hơn

• Du học sinh Việt Nam lo ngại bị ảnh hưởng nếu có thay đổi chính sách đột ngột

• Người Việt tại Mỹ muốn bảo lãnh người thân sẽ gặp rủi ro nếu danh sách thay đổi sau cuộc bầu cử

Sự bất định về chính sách nhập cư luôn là yếu tố khiến chi phí tâm lý và tài chính tăng cao, đặc biệt với các gia đình đã có kế hoạch định cư hoặc học tập lâu dài.

6. Góc nhìn từ chính giới Mỹ: Ủng hộ vs. Phản đối

Phe ủng hộ:

• Những người ủng hộ ông Trump cho rằng việc kiểm soát nhập cư chặt chẽ là cần thiết để bảo vệ an ninh quốc gia, ngăn chặn các phần tử cực đoan xâm nhập Mỹ

• Một số bang bảo thủ và nhóm cử tri lo ngại về sự “mở cửa” thái quá của chính sách hiện tại, dẫn đến áp lực lên hệ thống phúc lợi

Phe phản đối:

• Các chính trị gia Dân chủ và một số thành viên Cộng hòa ôn hòa cảnh báo rằng việc mở rộng danh sách cấm nhập cảnh sẽ gây tổn thương cho hình ảnh quốc tế của Mỹ

• Họ lo ngại ảnh hưởng tiêu cực đến ngoại giao và thương mại, đặc biệt nếu các nước bị ảnh hưởng áp dụng biện pháp trả đũa

7. Chính sách nhập cảnh và nguy cơ ảnh hưởng đến xuất nhập khẩu Việt – Mỹ

Dù bản chất chính sách nhập cảnh không trực tiếp nhắm đến thương mại, nhưng trong bối cảnh Mỹ ngày càng siết chặt kiểm soát biên giới, không thể loại trừ khả năng các biện pháp an ninh mở rộng sang lĩnh vực xuất nhập khẩu, đặc biệt với các nhóm hàng nhạy cảm.

Một số nguy cơ cụ thể:

• Thời gian thông quan kéo dài: Hàng hóa từ các nước bị đánh giá “rủi ro cao” có thể bị kiểm tra khắt khe hơn tại các cảng và sân bay Mỹ.

• Hạn chế đối với hàng hóa có thành phần công nghệ: Nếu có nghi ngờ về nguồn gốc linh kiện, mạch điện tử, thiết bị kết nối — Mỹ có thể yêu cầu chứng minh xuất xứ hoặc từ chối nhập khẩu.

• Tâm lý lo ngại từ đối tác Mỹ: Doanh nghiệp Mỹ sẽ cân nhắc hơn khi đặt hàng từ các quốc gia có khả năng bị ảnh hưởng bởi chính sách cấm hoặc bị đưa vào diện “xem xét an ninh”.

Tác động đến doanh nghiệp Việt:

• Các doanh nghiệp xuất khẩu hàng như đồ gỗ, sản phẩm thủ công, điện tử, nông sản chế biến sẽ cần chứng minh minh bạch về nguồn gốc, đặc biệt nếu có liên quan đến chuỗi cung ứng từ nước thứ ba.

• Rào cản phi thuế quan có thể tăng: Mỹ có thể đưa ra thêm các yêu cầu kỹ thuật, kiểm dịch, hồ sơ vận chuyển — khiến chi phí logistics và xuất khẩu tăng lên.

Cơ hội cho Việt Nam nếu phản ứng kịp thời:

Ngược lại, nếu Việt Nam giữ vững uy tín là đối tác minh bạch, ổn định và thân thiện với Mỹ, các doanh nghiệp trong nước có thể hưởng lợi từ việc Mỹ cắt giảm thương mại với những quốc gia bị hạn chế. Đây là cơ hội để:

• Tăng thị phần tại Mỹ trong các lĩnh vực thay thế hàng hóa từ Trung Đông, châu Phi hoặc Nam Á

• Tăng giá trị xuất khẩu sản phẩm có hàm lượng công nghệ, miễn là đảm bảo tiêu chuẩn quốc tế và nguồn gốc minh bạch

Kết luận

Thông tin về việc ông Trump cân nhắc đưa thêm 36 quốc gia vào danh sách cấm hoặc hạn chế nhập cảnh đang làm dấy lên nỗi lo ngại toàn cầu, dù danh sách chính thức chưa được công bố. Trong bối cảnh địa chính trị phức tạp, đây không chỉ là vấn đề nhập cư, mà còn là bài toán giữa an ninh – nhân quyền – và ngoại giao.

Với cộng đồng người Việt tại Mỹ và những người đang có ý định đến Mỹ trong tương lai, cần chuẩn bị tinh thần cho sự thay đổi chính sách đột ngột nếu có sự chuyển giao quyền lực vào cuối năm 2024.

Xem thêm:

Mỹ tổ chức lễ diễu binh quy mô lớn tại Washington nhân dịp 250 năm thành lập Lục quân

Vận chuyển đàn đi Mỹ tại Indochina Post